Baş ağrısı sebepleri nelerdir ? Baş ağrısı nasıl geçer ?

Baş Ağrısı Neden Olur ? 

Baş ağrısının ana sebepleri genellikle bilgisayar başında uzun süre oturmak, stres, kötü uyku pozisyonu, uykusuzluk, halsizlik sinüzit, diş gıcırdatma, göz yorgunluğu, yüksek sese maruz kalma ve bazı gıdalardır. Baş ağrılarınızın sebebi sinüzit olabilir.

Baş Ağrısı Nedir ? 

Toplumun yüzde 90’ı baş ağrısından şikayet etmektedir. Baş ağrısının temel nedenlerinin başında migren gelmektedir. Hastayı rahatsız emesinin yanı sıra görmede bozukluk, konuşma zorlukları, yüzde uyuşma ve iş gücü kaybına neden olur.

Baş ağrıları birincil ( primer )baş ağrısı ve ikincil ( sekonder ) baş ağrısı olmak üzere ikiye ayrılır. Baş ağrısı bir hastalıktan dolayı ağrıyorsa ikincil ( sekonder ) baş ağrısı, eğer ki hastalıktan dolayı ağırmıyorsa birincil ( primer ) baş ağrısı olarak gruplandırılır.

Birincil ( primer ) tipi baş ağrıları

3 ana başlık atında inceleriz.

• Gerilim tipi baş ağrısı

En sık görülen gerilim tipi baş ağrısı başın sıkışmasına neden olur. İnsanların yaklaşık %20-%30’u en az bir defa gerilim tipi baş ağrısı çekmektedir. Genellikle başın arka tarafından başlayıp öne doğru yayılır.

• Migren 

Beyin damarlarının çeşitli tetikliyiciler nedeniyle genişleyip tekrar daralmasıyla ortaya çıkar. Ağrı oldukça ızdırap vericidir. Bu hastalık çoğu zaman ilaç tedavisine cevap vermez. Gerilim tipi baş ağrısından sonra ikinci sıklıkla görülen baş ağrısını bulantı ve kusma eşlik eder. Migrende basit ve auralı migren yaygındır.

1. Belirtileri: Yorgunluk, ışıktan ve sesten rahatsız olma, kaslarda ağrı, mide bulantısı, kabızlık, ishal, susuzluk, idrara sık çıkma
2. Tedavi : Migren tedavisinde spesifik ilaçların keşfedilmesiyle önemli bir adım atılmıştır. Kişi sıklıkla atak geçiriyorsa ilk olarak atak gelişimini önlemeye yönelik tedavi uygulanır. Kronikleşmiş migren ağrısı varsa kişinin düzenli olarak ilaç kullanması gerekir. Bunun dışında kişi migrenin azalması için stres yapmaması, gürültülü ortamlardan uzak durması, beynini fazla yormaması ve her şeye sinirlenmemesi gerekir.

İlaç tedavisinin yanı sıra destek tedavi ( psikolojik, fizik tedavi ve rehabilitasyon ) gibi tedavilerde hastalara büyük oranda rahatlık sağlarlar.

• Küme tipi baş ağrısı

Diğer baş ağrısı türlerine göre daha az rastlanılan bir ağrıdır. Genellikle göz ve çevresinde görülür. Çok şiddetli olan bu küme tipi baş ağrısı aniden başlar ve ağrı gün içerisinde ataklar halinde kendini gösterir. Bu durum haftalarca hatta aylarca sürebilir. Gürültü, parlak ışıklar ve yüksek sıcaklık küme ağrısını tetikleyebilir.

1. Belirtileri :Gözde kızarıklık, gözde yaş damlaması, burun tıkanıklığı, huzursuzluk

İkincil ( sekonder ) Baş Ağrıları

Bu grupta beyinde ve sistemik olarak bir hastalık bulunuyor ve hastalık anamnez, nörolojik muayene, beyin görüntülenmesi, kan ve idrar tahlilleri gibi işlemlerin yapılıp hastalığın hangi türde ve seviyede olduğunun saptanması gerekir.

Baş ağrısı nasıl geçer?

Baş ağrısı tedavisinde denenecek birçok ilaç bulunmaktadır. Migren tedavisindeki hedef, tetikleyici faktörleri azaltmak, sinir sistemindeki hassasiyeti ve ağrı sırasında ortaya çıkan damar ve damar çevresindeki olayları baskılamaktır. Temel tedavi, koruyucu ve atak tedavisi olmak üzere ikiye ayrılır. Burada hastanın ağrılarının sıklığı tedavi kararında etkilidir. Örneğin; hastanın ağrıları ayda bir iki kez görülüyorsa sadece atak sırasında tedavi önerilir.

Ağrı tedavisinde basit ağrı kesiciler, steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar, ergotaminli ilaçlar ve triptanlar kullanılır. Ağrı kesici ilaçlar genelde masum ilaçlar olsa da, sürekli kullanıldıklarında böbrek ve diğer organlar üzerinde geri dönüşümsüz hasarları olabilir. Bu nedenle sürekli kullanımı tavsiye edilmez. Ağrı kesiciler atağın başında alınmalıdır. Koruyucu-önleyici tedavi ise bir ay içinde atak sayısı üçü, dördü geçiyorsa uygulanır. Koruyucu tedavide ilaçlar her gün alınır. Kalp ilaçları, depresyon ilaçları, epilepsi ilaçları bu amaçla kullanılmaktadır. Bu tip ilaçlar, kesinlikle doktora danışılmadan alınmamalıdır.

Bütün bu tedaviler dışında baş ağrılarında kullanılan bir takım alternatif tedavi yöntemleri vardır.

Bunlara örnek olarak;

• Gerilim tipi baş ağrısında biofeedback (geri iletim – gevşeme eğitimi),
• Migrende akupunktur,
• Kronik ağrılarda doku masajı, Riboflavin, magnezyum, ‘fever few’ bitkisi içeren ilaçlar verilebilir. Bu tedaviler hastaların bir kısmında yararlı olabilmektedir.
• Botox son yıllarda baş ağrısı tedavisinde de kullanılmaya başlansa da, sık gelen ve kronik ağrılarda bir tedavi alternatifi olmakla birlikte çok pahalı olması nedeniyle öncelikli olarak kullanılan, pratik bir tedavi değildir.

Baş ağrısını engellemek için bir takım yaşam stili değişiklikleri yapabilirsiniz. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz.

• Baş ağrısı tetikleyicilerinizi keşfedin, genelde günün hangi saati ve hangi aktiviteleri yaptıktan sonra başınızın daha fazla ağrıdığını hissettiğiniz not edin. Bu aktiviteleri imkanınız varsa azaltın.
• Alkol tüketiminizi sınırlayın. Alkol özellikle de kırmızı şarap baş ağrısına neden olmaktadır.
• Nitrat içeren işlenmiş gıdalar, baş ağrısına neden olabilir. Bu gıdalara örnek olarak çikolata, işlenmiş etler verilebilir. Nitratlar vücuttaki kan damarlarına etki ederler. Bu nedenle beyindeki damarlar ile etkileşime girerek baş ağrısına sebep olabileceği düşünülmektedir.
• Uyku yoksunluğu: Uyku kalitesi ve süresi sağlıklı yaşam için önemli olmasının yanı sıra migren veya baş ağrısı ataklarından korunmak için de önemli bir unsurdur.
• Duruş bozuklukları: uzun süre bilgisayar ya da cep telefonu kullanımı sonrasında ense kaslarında bir takım yorulmalar ve ağrılar gözlenebilir. Bu gibi durumlarda sık sık pozisyon değiştirmek ağrı duymayı engelleyebilir.
• Açlık bir baş ağrısı tetikleyici olduğundan dolayı öğünleri atlamamak baş ağrısından korunmak için önemlidir.
• Stres: Bazı baş ağrı çeşitleri stres ile doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle yaşamınızda stresle başa çıkmak hem baş ağrılarınızın kontrolü hem de yaşam kalitenizi artırmanız açısından çok önemlidir.

Başı ağrıyan hasta ne zaman mutlaka doktora başvurmalı?

• Ağrı sürekli ve artan şiddette ise
• İlk kez ağrıyla tanışan kişinin yaşı 10’un altında, 50’nin üstündeyse,
• Daha önce mevcut olan ağrının şiddeti, şekli değiştiyse, tedaviye cevap vermiyorsa,
• Baş ağrısı şimdiye kadar hayatında karşılaştığı en şiddetli ağrıysa ve ağrı bir fiziksel aktivite sırasında (ağır bir yük kaldırmak, cinsel ilişki) ortaya çıkmış ve şiddetini arttırmışsa mutlaka doktora gitmek gerekir.

Kendinizde yukarıda bulunan etmenleri gözlemliyorsanız muhakkak bir nöroloji uzmanına danışın.

UYARI : Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.

Sağlıklı ve ağrısız günler dileği ile…

Öğrenci Bülteni – Sağlık haberleri