ÇOCUKLAR İÇİN 3 YAŞ ETKİNLİKLERİ

Çocuk eğitimde en çok dikkat edilmesi gereken nokta eğitime erken başlamaktır. Eğitime ne kadar erken başlanırsa alınacak sonuçlar da o kadar sağlıklı olacaktır. Çocuk eğitimine olabildiği kadar erken başlamak da ileride alınacak olumlu sonuçlar için oldukça önemlidir. Çocukların öğrenme özellikleri, bilişsel özellikleri ve dil gelişim özellikleri birbirlerinden farklı olduğu için yapılacak eğitimler, aktivite ve çalışmaların bu özellikler dikkate alınarak düzenlenmesi gerekmektedir. Kısaca söylemek gerekirse yapılacak tüm aktiviteler doğal ortamlarda değil, yapılandırılmış ortamlarda uygulamaya geçirilmesi gerekmektedir.

Yapılandırılmış ortamlar, sadece bir çocuk için düzenlenen eğitim ortamlarıdır. Çocuğun bireysel ve öğrenme özellikleri göz önüne bulundurularak, çocuğa uygun eğitim ortamı oluşturulur. Her yaş kategorisinde farklı yapılandırılmış eğitim uygulanmalıdır. Örneğin 2 yaşındaki bir çocuğa nesne yüzeylerini anlatan çalışmalar yapılırken, 3 yaşındaki çocuğa o nesnenin kare, dikdörtgen, yuvarlak olduğunu anlatan kavramsal çalışmalara yer verilmelidir.

3 yaş etkinliklerinde genellikle alıcı ve ifade edici dil çalışmaları, küçük kas becerilerini geliştirici çalışmalar, boyama ve tarama çalışmaları, basit kavram öğretimi yapılmaktadır. İfade edici dil çalışmalarında çeşitli taklitlerden yararlanılabilir. Küçük kas becerilerini geliştirici çalışmalar yapılırken kasları çok fazla yormamaya dikkat edilmelidir. Basit kavram öğretimine şekilleri ve renkleri öğreterek başlanabilir. 3 yaş etkinliklerini biraz daha detaylı olarak inceleyelim.

Kavram Öğretimine Başlayın

Çocuğunuzun 3 yaşa kadar belirli kavramları tanıyabilmesi ancak etiketleyememesi gerekmektedir. Örnek vermek gerekirse kare bir nesneyi akıllı küp üzerinde kare olan boşluğa koyabilmesi gerekmektedir. Bu aşamaya gelen bir çocuk ile kavram çalışması yapmaya başlanabilir. Kavram öğrenimi demek çocuğumuzun nesneleri etiketleyebilmesi anlamına gelmektedir.

Kavram çalışmalarına renk öğretiminden başlanabilir. Ana renkler çocuğa tekrarlı olarak sunulduktan sonra çeşitli etkinliklerle bu sunumun pekiştirilmesi ve değerlendirilmesi yapılabilir. Çeşitli renkler arasından ‘’hangisi kırmızı göster’’ komutunu eksiksiz şekilde yerine getirebildiğinde ya da ‘’bu hangi renk söyle’’ komutunu eksiksiz yerine getirebildiğinde kavram öğretimi gerçekleşmiş demektir. Ana renklerin öğretimi bu şekilde tamamlandıktan sonra diğer renklere geçilebilir.

Kavram öğretimine renklerin yanı sıra şekil öğretimi ile de başlanabilir. Küp, kare, dikdörtgen, yuvarlak gibi basit şekillerin öğretimi yapılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta öncelikli olarak basit şekiller verilmelidir. Örneğin kare ve dikdörtgen şekli aynı anda verilmemelidir. Kare ve yuvarlak verildikten, bu kavramlar öğrenildikten sonra dikdörtgen şekli verilmelidir. Bu sayede kalıcılık ve genelleme aşamaları daha kolay gerçekleştirilecektir.

Kavram öğretiminde somut kavramların öğretimi ile başlanmalıdır. Küçük-büyük, yumuşak-sert, ince-kalın gibi kavramlarla da öğretim çalışmalarına başlanabilir. Ancak bu kavramların karşılaştırmalı öğretimleri ikinci planda olmalıdır. Yani bu büyük, bu küçük şeklinde olan bir öğretim yetersiz kalacaktır. Büyük kavramı ayrı, küçük kavramı ayrı ele alınmalıdır.

Boyama ve Tarama Çalışmaları Yapın

3 yaş etkinliklerinde boyama çalışmalarına yer vermek kasların gelişimi için oldukça önemlidir. Boyama çalışmaları çizgi modellerine (dik, eğik, yatak, yuvarlak, kıvrımlı) uygun olarak yapılmalıdır. Boyama çalışmaları küçük kas becerilerini geliştirmektedir. Bu sayede kalem tutma, çizgi çizme gibi küçük kasların kullanımını gerektiren becerilerde ilerleme sağlanmış olacaktır. Boyama çalışmaları yapılırken dikkat edilmesi gereken boyanacak alanın dışına çıkılamamasıdır. Bu sayede sadece belirli bir alan boyanacak bu da el-göz koordinasyonu kurmaya yardımcı olacaktır.

Boyama çalışması yaparken el kasları aktif olarak çalışma durumuna geçecektir. Çalışmaya uzun süre devam edilmesi halinde küçük kaslarda yorulmalar meydana gelecektir. Bu durumun önüne geçmek, yorulmaya bağlı olarak çocukta bıkkınlık durumunu ortadan kaldırabilmek için boyama çalışmalarına belirli aralıklarla devam edilmesi daha doğru olacaktır. Belirli periyotlarda ara verilmeli ve küçük el kasları dinlendirilmelidir. Bu molalar hem kas sağlığını hem de çalışmaların devamlılığını olumlu etkileyecektir.

3 yaş etkinliklerinde tarama çalışmaları genelde el göz koordinasyonunu geliştirmek amacıyla yapılmaktadır. Burada amaç çocuğun sadece taranacak bölgeyi taraması ve tarama yaparken gözleri ile eli arasında koordinasyon kurmasını sağlamaktır. Tarama çalışmalarında da boyama çalışmalarında olduğu gibi belirli periyotlarda molalar vermek gerekmektedir.

Dil Çalışmalarına Yer Verin

Çocuklar doğduğu andan itibaren sesler çıkarmaya başlarlar. Bu sesler zaman geçtikte anlamlı kelimelere, cümlelere dönüşmeye başlar. Tüm bu konuşma sürecinin her evresi bütün çocuklar için aynı dönemlerde gelişmese de her çocuk tüm konuşma süreci evrelerinden geçmek zorundadır. Herhangi bir evreyi atlamak söz konusu değildir. Konuşma evreleri anlamsız sesler çıkarma ise başlar babıdalama gibi 0-2 yaş alıcı ve ifade edici dil evreleri ile devam eder. Bu evrelerin sağlıklı bir şekilde sürebilmesi için her yaş kategorisinde, o kategoriye uygun etkinlikler yapmak gerekmektedir.

3 yaş konuşma etkinlikleri genellikle taklit etme çalışmalarından oluşmaktadır. Çocuklar konuşmaya çevrelerindeki sesleri taklit etmekle başlarlar. Ebeveynlerinden, çevrelerinden ve akranlarından duydukları seslerin benzerlerini çıkarmaya çalışarak kelime haznelerini geliştirirler. Bu dönemde yapılacak en güzel etkinlik çocuğunuzu sabırla dinlemek ve çıkardığı yarı anlamlı sesleri onunla birlikte düzeltmeye çalışmaktır. Aynı zamanda çeşitli hayvanların sesleri de çıkartılabilir.

Hayvan sesleri çıkartırken aynı zamanda hayvan kavramını da çalışabilirsiniz. Örnek verecek olursak bir köpek göstererek ‘’köpek hangi sesi çıkarır biliyor musun’’ komutu ile birlikte ‘’hav hav’’ cevabı çocuğa aktarılır. Bu sayede hem taklit çalışması hem de köpek kavramı etiketleme çalışması gerçekleştirilebilir.